ชุมชนคนทำเหมี้ยง “บ้านแม่ลัว”นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสคนบ้านใน(ป่า)ที่เรียกคนที่อื่นว่า “คนบ้านนอก” ระยะทางจากถนนสายหลักก่อนถึงบ้านนาคูหา ประมาณ 2 กิโลเมตร เลี้ยวขวาแยกเข้ามาถึงชุมชนด้วยถนนคอนกรีตแคบๆ ลัดเลาะคดเคี้ยวขึ้นดอยตลอด 9 กิโลเมตรที่ตำบลป่าแดง อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ ชาวบ้านทุกหลังคาเรือนมากกว่า 300 ครัวเรือน ทำอาชีพ “สวนเหมี้ยง” เป็นอาชีพหลักสืบต่อกันมามากกว่า 3 รุ่น หรือมากกว่า 200 ปี ทำให้มีรายได้เลี้ยงดูคนในครอบครัวส่งลูกหลานเรียนหนังสือ อาชีพเสริมของคนที่นี่คือ การปลูกกาแฟ , ต้นหนามโค้ง (งวม) , เสาวรส (กระทกรก) , ปลูกพืชผักสวนครัวไว้รับประทานถ้าเหลือก็ขาย เช่น กะหล่ำ , ฟักแม้ว และหน่อไม้ (หน่อเป๊าะ) เป็นต้น
ปากทางเข้าบ้านแม่ลัว ซึ่งจะต้องเดินทางต่อไปอีก 9 กิโลเมตร
เส้นทางเดินทางเข้าชุมชน
เดิมบ้านแม่ลัวเป็นที่อยู่อาศัยและทำมาหากินของคนลั๊วะและเริ่มมีการปลูกต้นเหมี้ยงซึ่งเป็นพืชยืนต้นอายุยืนปลูกครั้งเดียวอยู่ได้ตลอด โดยพันธุ์เหมี้ยงที่คนลั๊วะปลูกเป็น “เหมี้ยงเมือง” ที่มีลักษณะใบหิ้น (สั้น) และเมื่อคนลั๊วะย้ายถิ่นฐานออกไป ชาวบ้านก็เริ่มเข้ามาตั้งรกราก มีการปลูกเหมี้ยงเพิ่มโดยนำเมล็ดพันธุ์เหมี้ยงจากจังหวัดน่านมาปลูก ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า “เหมี้ยงน่าน”(พันธุ์อัสสัม) ที่มีลักษณะใบใหญ่ยาว ซึ่งเป็นการปลูกตามธรรมชาติไม่ใช้เคมี ไม่ต้องดูแล โดยมีพื้นที่ปลูกเหมี้ยงเฉลี่ยประมาณ 3-5 ไร่ต่อครอบครัว ซึ่งใน 1 ไร่จะปลูกต้นเหมี้ยงได้มากกว่า 1,000 ต้น
การเก็บใบเหมี้ยง 1 ปี (1 รอบผลผลิต) จะมีการเก็บ 3-4 ครั้ง โดยจะเก็บได้ทุก 2 เดือน ซึ่งการโปร่งของใบเหมี้ยงหรือการแตกยอดใหม่จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับ ปริมาณน้ำฝนเป็นหลัก คือ
ครั้งแรก: ช่วงเดือนมีนาคม / เมษายน
ครั้งที่สอง: ช่วงเดือนมิถุนายน / กรกฎาคม
ครั้งที่สาม: ช่วงเดือนกันยายน / ตุลาคม
ครั้งที่สี่: ช่วงเดือนธันวาคม/มกราคมของปีถัดไป
พิกัดที่ตั้ง : 18.088142 , 100.316156
ผู้ประสานงานติดต่อ : นายชาญ ทะฤาษี
ที่อยู่ : 8/1 หมู่ 6 ตำบลป่าแดง อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่
เบอร์โทร : 099 624 6567
1. นายเสริม หมื่นศรี 2. นายถนอม มโนรส 3. นายชูชาติ กระจ่างแก้ว 4. นางปรียา ทะฤาษี 5. นางแสงวร วรรณงาม 6. นางขันทอง ส่วนมุ้ง 7. นายชาญ ทะฤาษี

